Dat inzicht leidde in het artikel De essentie van innoveren al tot de conclusie dat de wensen van de klant het aangrijpingspunt voor een innovatie zou moeten zijn, waarna we tot de volgende twee basisvragen kwamen:
1. Vraagt de klant een verandering in de eigenschappen van je product en/of dienst?
2. Vraagt de klant een verandering aan de toepassing van je product en/of dienst?
Uit het combineren van die twee basisvragen ontstond de volgende matrix:
De vier kwadranten zijn als volgt te typeren:
Rust
Spreken we van Rust, dan treedt er geen enkele verandering op – noch in de eigenschappen, noch in de toepassing – met betrekking tot het product of de dienst. Dit hoeft niet te betekenen dat de organisatie stil staat. Een fase van rust kan ook optreden na een fase van innovatie, wanneer een organisatie ervoor kan kiezen om even pas op de plaats te maken.
Verbreding
Bij een verbreding worden geen veranderingen aangebracht aan het product of de dienst zelf. Er is echter wel sprake van een nieuwe toepassing ervan. Een goed voorbeeld van een dergelijke vorm van innoveren is het gebruik van webcams in de thuiszorg. Met behulp van deze apparaten kan verplegend personeel op afstand hulpbehoevenden begeleiden bij bijvoorbeeld het innemen van medicijnen. De eigenschappen van de webcam zelf veranderen daarbij niet.
Verdieping
Is er sprake van verdieping, dan veranderen de eigenschappen van het product of de dienst terwijl de toepassing gelijk blijft. Dit zien we bijvoorbeeld bij de doorontwikkeling van beeldschermen voor televisies. De toepassing van het product blijft ‘televisie kijken’. Ontwikkelingen aan het beeldscherm, een belangrijke eigenschap van het product, vindt echter doorlopend plaats.
Uitvinding
Wanneer er sprake is van een uitvinding, dan veranderen zowel de eigenschappen van het product en/of de dienst als de toepassing ervan. Dit kan betekenen dat er een compleet nieuw product op de markt komt dat de consument nog niet kent. Hiervan was bijvoorbeeld sprake bij het introduceren van de dokterspost in Nederland een aantal jaren geleden. We kenden het fenomeen weekend- en avonddiensten bij huisartsen, waar we als patient terecht konden wanneer we plotseling ziek werden in de avond of in het weekend. Deed zich echter iets voor dat ernstiger was (een breuk) dan wendden we ons veelal tot de Eerste Hulp in een ziekenhuis. Met de komst van de dokterspost is echter wel het een en ander veranderd. De dokter zit op de momenten dat hij dienst heeft niet langer in zijn praktijk, maar in een centrale post en wordt vanaf daar, indien nodig, met een busje naar de patient gebracht (de eigenschap van de dienst verandert). Bovendien fungeert de dokterspost steeds vaker als een Eerste Hulp post (de toepassing van de dienst verandert).
We zien dus dat innovaties in allerlei vormen en in verschillende complexiteiten het licht zien. De matrix heeft dan ook de titel Innovatie-Complexiteits-Matrix meegekregen.
Presentatie bij dit artikel
Copyright 2010: Joyce Walstra
