De impact van een innovatie bepalen

De kwadranten in de Innovatie-Complexiteits-Matrix kennen ieder een eigen complexiteit. Er bestaat daarbij geen hiërarchie tussen de kwadranten. Met andere woorden, het is niet per definitie zo dat een Uitvinding complexer is dan een Verbreding of een Verdieping, al zou je dat wellicht wel verwachten. Neem als voorbeeld maar eens een party-tent en het gebruik van het internet. Een party-tent valt in de matrix in de classificatie Uitvinding: de eigenschappen van de klassieke tent zijn veranderd, evenals de toepassing ervan. Het internet valt in de matrix Verbreding. Het internet zoals men dat in het leger kende, werd omgevormd tot een variant waar ook de burgermaatschappij gebruik van kon maken. De Verbreding heeft in dit geval een complexere ontwikkeling doorgemaakt dan de Uitvinding.

De complexiteit van een innovatie definiëren we als:

"De omvang van het beroep dat gedaan wordt op de betrokken productiefactoren"

Om te bepalen hoe complex de innovatie is die een organisatie voor ogen heeft, is het van belang te weten welke productiefactor iets bij kan dragen. Die bijdrage kan dus zowel betrekking hebben op de (nieuwe) eigenschappen als op de (nieuwe) toepassing van het product of de dienst. Bovendien moeten we weten waar de productiefactor zich in de organisatie bevindt. Arbeid kan zich bijvoorbeeld zowel bij de afdeling marketing als op de afdeling operations bevinden. En kapitaal kan zich even goed bevinden in de operations als in de marketing. Een tabel kan helpen om dit in kaart te brengen:



Nu we weten tot welke innovatie de organisatie uitgedaagd wordt, moeten we bepalen of het het waard is om de innovatie in gang te zetten. Eerder gaven we immers al aan dat een nuttige innovatie eentje is waar de klant op zit te wachten en waar de organisatie bovendien iets aan zou moeten kunnen verdienen. De kosten moeten de baten echter wel waard zijn. De volgende stap is daarom te bepalen welke impact de innovatie op de organisatie zal hebben. Dat doen we door de conclusies uit de bovenstaande tabel te visualiseren in een impact-tabel. Aan de hand van deze tabel wordt zichtbaar op welke productiefactoren een hoog, medium of laag beroep wordt gedaan.



Vullen we de matrix in voor bijvoorbeeld een Verbreding dan kan het volgende beeld ontstaan:



Een Verbreding kenmerkte zich doordat de eigenschappen van het product identiek bleven, maar een nieuwe toepassing gevonden werd. De druk op de operations is dus in de meeste gevallen niet zo groot. Wanneer het huidig personeelsbestand in staat is de Verbreding te realiseren, geldt voor dat managementtaakgebied hetzelfde. De marketing zal echter aan de slag moeten. Immers, hoe komt de klant het anders te weten?

Het is echter denkbaar dat er nieuw personeel aangetrokken moet worden om de Verbreding te realiseren. In dat geval kan de matrix er als volgt uit komen te zien:



Zo kunnen verschillende matrices ontstaan. Iedere matrix vraagt om een andere interventie om de innovatie te realiseren. Je zou ook kunnen zeggen dat voor elke complexiteit kennis op een andere wijze ontsloten moet worden. Is de organisatie bereid de impact die het doorvoeren van de organisatie met zich meebrengt, te accepteren, dan kan de innovatie in gang gezet worden. De noodzakelijke kennis kan gemobiliseerd worden. Dat onderwerp staat dan ook centraal in het volgende artikel.

Presentatie bij dit artikel

Copyright 2010: Joyce Walstra